Kısaca bu sistemin çalışma prensibi hakkında bilgi vereyim, sonra setlere geçeriz. Sistemimizin en önemli parçası 3 brick yüksekliğinde, 4x8 stud boyutlarında, 9V pil taşıyan bir kutuydu. Üzerindeki iki sıra studın yarısı iletkenlik görevi yapan metaldi. Sistem, kutunun sonundaki gri düğmeden açılıp kapanıyordu:
Üzerine takılan dairesel ses aksesuarının tepesindeki tırtıklı düğmeyi çevirdiğimizde iki farklı siren çalıyordu. Benzer şekilde ışık parçalarıda parçayı taktığınız yöne göre ya sabit yanıyor, yada yanıp sönüyordu.
İletkenliği tasarımda farklı yerlere taşımak için 2x4 ve 2x8 ince parçalar da mevcuttu. Onlarda bu sisteme özel, içleri metal kaplanmış parçalar olduğu için kaybetmek istemezdiniz, yoksa elektriği taşıyacak parçanız olmazdı.
Light and Sound, 1986 yılında, yapıya uygun olarak ilk önce Polis ve İtfaiye setlerinde çıkmıştı. Minibüslerde daha önce depolama alanı olarak kullanılan alanda bu sefer koca bir pil kutusu bulunuyordu. 6450 numaralı Polis seti çok fazla detay içermediği için, arkasına konan bir pencere parçasıyla çok az bir depolama alanı bırakılmıştı. Bariyer ve telsiz gibi aksesuarlar minibüsün yanındaki tutmaçlara takılıyordu. 6480 numaralı İtfaiye setinde ise minibüsün arkasına pencere yerine bir makara-hortum sistemi konmuş, diğer unsurlar kamyonun çektiği ufak römorka yerleştirilmişti. Üzerine konan merdiven sistemi basit olmasına rağmen, bütün fonksiyonları yerine getirebildiğinden herhangi bir eksiği bulunmuyordu.
1989 yılında iki farklı sette gördük bu sistemi. 6481 iş makinası setinde farklı ışık ve uyarı işaretleri aksesuarları bulunuyordu. Bu uyarı işaretlerini ışık parçasının üzerine taktığınızda onlarda yanıp sönüyordu. 6482 ise bir kurtarma helikopteriydi. Büyük yapısı sayesinde pil kutusu helikopterin ön tarafına doğru kamufle edilmiş ve açılan arka kapak ile hastanın taşınabilmesi için geniş alan bırakılmıştı. Hasta bakıcının hastayı kontrol edebileceği entrümanlar bile vardı içerde. Yalnız setin fotoğrafında size de helikopter sanki hastayı ezmek üzereymiş gibi gelmiyor mu?
1991 yılında sistemi gene bir polis ve itfaiye setinde görüyoruz. 6430 polis seti benim çok sevdiğim bir tasarımdır. Pil kutusu estetik görüntüsünü hiç bir şekilde bozmamıştır. Arkasında açılan küçük bagaja iki kuka ve bir yol işareti anca sığdırılmıştır. 6440 ise bir havalimanı itfaiyesidir. Bu sette araç 6 stud genişliğinde tasarlanmış olmasına rağmen şaşırtıcı bir tasarım unusuru göremedim. En ilgi çekici tasarımlar tepedeki fıskiye sistemi ve aracın önündeki fıskiyelerin gizlenme mekanizmasıydı. Pil kutusu bu setten çok götürmüştü.
1994 yılına geldiğimizde Light and Sound sadece bir sette çıkmıştı. Polis tekneleri derlemesinde de gördüğümüz 6483 numaralı setti bu. Teknenin tasarımı çok estetikti. Pil kutusu teknenin kamara kısmına saklandığından, pek az bir kullanım alanı bırakıyordu. Ama bunu telafi etmek için, sette Light and Sound sistemi ses ve ışığın yanısıra bir mikromotor sayesinde hareketi de desteklemeye başlamıştı. Teknenin tepesindeki anten bu sayede dönebiliyordu. Çok etkili bir fonksiyon olmasa da, bir sistem seti için böyle hareketli bir unsur ilerici bir tasarımdı.
1995 yılı Town setleri tasarımında Light and Sound sisteminin zirve yaptığı noktadır. 6484 numaralı set 6 stud genişlikte tasarlanmış bir çekiciydi. Siz hiç bu sette koca bir pil kutusu, bir mikromotor, kontrol düğmesi, veya hareketli makara sistemi olabileceğini düşünebilir misiniz? İşte bu sette hepsi vardı. Artı bir F1 arabası ve tam set alet takımı da cabası. Bir daha hiç bir ufak sette böyle fonksiyona yardım eden hareketli sistem gördüğümü hatırlamıyorum. Çekicinin bomu elle indirilip kaldırılıyordu ama mikromotor ve 3-5 teknik parça sayesinde makara çok basit bir şekilde kancayı alçaltıp yükseltiyordu. Sette ışık vardı ama ses modülü bulunmuyordu. İhiyaçta yoktu gerçi. Şimdi aklıma geldi, belkide motor sesi ekleyebilirlerdi.
Bu setlerin haricinde, town serisine dahil olmadığı için ayrıca belirtmem gereken bir Light and Sound seti daha var. 735 numaralı Basic seti. 1990 yılında çıkan set, Town setlerine kıyasla daha kapsamlı tasarımlar içeriyordu. Basic setleri 1980 ve 90'larda de birçok tasarım içeren, Lego'nun mantalitesini daha iyi sergileyen setlerdi. Bir nevi bugünün creator setleri gibi... Yıl itibariyle sadece ses ve ışık içeren setler, aslında büyük yapılarıyla muhtelif hareketli fonksiyonlarda içerebilirmiş. Yapımda gösterilen yegane motorize fonksiyon komik derecede büyük 810 sayesinde ileri geri hareket imkanı olmuş.
Sistemi geliştirmek isteyenler için destek paketi de çıkmış 1992 yılında. Güzel ve kullanışlı parçalar varmış içlerinde aslında.
Merak edenler için, mikromotor aşağıdaki gibi, standart posta kutusu parçasından pekte büyük olmayanbir parçadır.
Bana sorarsanız Light and Sound sistemi tam gelişimini tamamlayamadan tedavülden kalkmış. Bugünün o koca koca 6 - 8 stud genişliğindeki araçlarını düşünsenize. Olasılıklar neredeyse sınırsız. Ben sistem geri gelse fean olmaz diyorum. Hem şimdi şarjlı sistem lityum piller sayesinde çok daha az pil yeri gerekir. Motorlarıda nano yapabilirsek City setlerini düşünemiyorum. Gelelim benim ilk üç tercihime:
1. 6484
2. 6430
3. 6482
Bu seri tam bana göreymiş, hepsi nostaljik
